Πολάν Ζαν

(Paulhan, Νιμ 1884 – Παρίσι 1968). Γάλλος συγγραφέας. Μετά τις φιλολογικές σπουδές του στη Σορβόνη, δίδαξε στη Μαδαγασκάρη, όπου έμεινε τέσσερα χρόνια (1907-11). Στο διάστημα αυτό έμαθε τη μαλγασική γλώσσα και, όταν γύρισε στο Παρίσι, τη δίδαξε στη Σχολή Aνατολικών Γλωσσών. Από τότε στρέφει την προσοχή του στις σχέσεις γλώσσας και πνεύματος («Η γλώσσα περιέχει το κλειδί των πάντων», θα πει αργότερα). Τα πρώτα του φιλολογικά δοκίμια, Eντενί Μερινάς και 0 Eτρέ που χάνει τη συνήθεια (1913), αποτελούν μια μελέτη σε βάθος του σύνθετου φαινομένου της έκφρασης, στο οποίο δε θα πάψει να εμβαθύνει σε όλο το πολύμορφο έργο του. Τραυματίας του πολέμου το 1914, μεταφέρει τη στρατιωτική του εμπειρία στο βιβλίο του Ο πολεμιστής (1915)· η ζωή στα μετόπισθεν τον οδηγεί να ανακαλύψει πάλι τις όψεις της ειρηνικής ζωής, που περιγράφει στην Ερωτική πρόοδο (1916). Από το 1920 συνεργάστηκε επί είκοσι σχεδόν χρόνια στη Nouvelle Revue française και επί σαράντα χρόνια ενδιαφέρθηκε για όλες τις νεωτεριστικές μορφές της λογοτεχνικής έκφρασης ανακαλύπτοντας νέα ταλέντα. Το 1941 ίδρυσε με τον Ζακ Ντεκούρ το περιοδικό Les Lettres françaises και εξέδωσε τα Fleurs des Tarbes, σημαντικότατο βιβλίο για τη σύγχρονη κριτική, αναζήτηση πάνω στην έννοια, στη λειτουργία και στη χρήση της γλώσσας. Είναι επίσης ένας από τους ιδρυτές των εκδόσεων Minuit, που εξασφάλισαν, σε αυτήν την περίοδο της παρανομίας, τη συνέχιση μιας γαλλικής πνευματικής παράδοσης. Μετά την απελευθέρωση, ο Π. ίδρυσε το περιοδικό Le Cahiers de la Pléiade και αργότερα ανέλαβε τη διεύθυνση της Nouvelle Revue Française. H κακή κατάσταση της υγείας του όμως τον απομάκρυνε από το Παρίσι και από τότε έγραψε σειρά μελετών αφιερωμένων στη ζωγραφική. Άκαμπτος υπερασπιστής όλων των πρωτοποριακών μορφών, εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας το 1963.